Sakichi Toyoda’s Lean Management, beter bekend als Lean, is een managementfilosofie in het vakgebied van operations management die gericht is om maximale waarde voor de klant te realiseren met zo min mogelijk verspilling. Door verspillingen te elimineren gaan de operationele kosten omlaag, wat in het algemeen leidt tot een verbetering van het bedrijfsresultaat.

Lean, zoals we het vandaag de dag kennen, is zoals bekend gebaseerd op het Toyota Productie Systeem. De wortels van het kwaliteitsdenken van Lean gaan echter terug tot de 19e eeuw, toen het toenmalige Toyoda nog weefgetouwen produceerde. Een kleine weeffout maakt een tapijt waardeloos, omdat herstel achteraf bijna niet mogelijk is. Zie daar de noodzaak om kwaliteit ‘in te bouwen’ in het proces.

De meest ‘zichtbare’ oplossing voor het inbouwen van kwaliteit, automatisering, geeft geen prikkels voor continue verbetering. Sterker: automatisering focust vooral op productiviteit en kan bij verkeerde implementatie zelfs leiden tot afstomping van de medewerkers. Toyoda begreep heel goed dat hij voor continue verbetering de bevlogenheid van medewerkers moest aanspreken en dat hij ze daarom een grote mate van autonomie moest geven. Het ‘stop the line’ principe is hier het meest duidelijke voorbeeld van.

Fundamenteler dan de historie van Toyota, is wellicht de manier waarop het kwaliteitsdenken van Lean is ingebakken in de Japanse bedrijfscultuur. Typerend hierin zijn zaken als gezamenlijk belang & consensus, hiërarchie & structuur en ook het voorkomen van risico’s. De grondhouding om dingen goed over te dragen, vaak omschreven als ‘foutvrij van mij’, maakt dat medewerkers in hun denken en handelen ander gedrag laten zien dan hetgeen wij in onze cultuur gewoon zijn. En toch, als je de 5 managementprincipes van Sakichi Toyoda tot je neemt, zie je een universeel toepasbare set voor elke organisatie die verantwoord wil ondernemen. De vijf principes of Sakichi Toyoda:

• Wees altijd trouw aan je taken, waarbij je waarde toevoegt aan het bedrijf en het
  algehele goede
• Wees altijd leergierig en creatief, streven ernaar de tijd voor te blijven
• Wees altijd praktisch en vermijd frivoliteiten
• Streef altijd naar het ontwikkelen van een huiselijke sfeer op het werk die warm en
  vriendelijk is
• Heb altijd respect voor spirituele zaken (dat wat groter is dan jij en ik), en vergeet
  niet te allen tijde dankbaar te zijn.

De principes van lean manufacturing zijn afkomstig van de Japanse autofabrikant Toyota, waar men zich via Joseph Juran en William Edwards Deming ging richten op kwaliteitsplanning, -verbetering en -beheersing. Deze twee kwaliteitsgoeroes hebben hun kennis opgedaan uit onder andere de school van scientific management, geïnitieerd door Frederick Winslow Taylor. Door de successen van Toyota kreeg deze filosofie meer bekendheid en navolgers. Vanaf de jaren negentig wordt lean in veel bedrijven toegepast.

Belangrijke instrumenten uit de Lean filosofie:

• Deming cyclus: PDCA
• 5S

De 5 principes van Lean

• Denken in de waarde toevoegende activiteiten
• Verspilling elimineren
• Flow creëren
• Pull in plaats van push
• Streef naar perfectie door middel van continue verbeteren